Het AD en de Gelderlander hebben nav onderstaande nieuwe artikelen geschreven. Waaronder:
Geen bezwaar tegen doneren organen? Nieuwe campagne om echt te kiezen, want anders is het ‘ja’
Wij schrijven dit formele rectificatieverzoek naar aanleiding van onjuiste berichtgevingen in het Algemeen Dagblad van 19 oktober 2022. In andere dagbladen verschenen – al dan niet gebaseerd op bericht van het Algemeen Dagblad – vergelijkbare stukken zoals in de Gelderlander.
Onder de koppen
- “Veel meer donoren, maar niet meer organen beschikbaar” (AD),
- “Minder donororganen ondanks nieuwe wet.” (AD Online),
- “Niet meer organen beschikbaar, ondanks nieuwe donorwet: .. “(Gelderlander online )
- ….
allen feitelijk onjuist.
Waarom zijn deze artikelen onjuist?
Het begint natuurlijk altijd met de kop van het artikel. De feitelijke onjuistheid in deze koppen zit in het volgende. Er zijn dit jaar significant meer donororganen beschikbaar dan afgelopen jaar. Maar ook meer dan afgelopen jaren. Mogelijk doelde de journalist op het feit dat er tot en met september 2022 geen 198 postmortale donoren waren maar 195 – een verschil van slechts 3 in één specifieke maand. Wij denken dat je beter naar de cijfers per jaar gaat vergelijken en dan vooral met 2021 – een van de allerbeste jaren ooit. Zo hebben tot en met september van dit jaar 600 mensen een nieuwe kans gekregen, een toename ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar waarin 542 patiënten hun leven weer terugkregen. Dankzij de nieuwe wet komen er meer postmortale organen beschikbaar en kunnen meer mensen een levensreddend orgaan ontvangen.. Ook het aantal (nier) donaties bij leven is boven het niveau van weleer.
Aannames als conclusie en niet onderbouwd
Wij hebben ons jaren beziggehouden met de totstandkoming van de nieuwe donorwet en wij kennen ook veel schrijnende verhalen zoals dat van Henk Roelofse. Wat het met iemand doet om te moeten wachten en geen idee te hebben of en wanneer je in aanmerking komt voor een nieuw orgaan is bijna onmenselijk. Dat is juist een van de redenen geweest om te strijden voor de nieuwe donorwet. De aannames die de betreffende journalisten doen over reden waarom er minder organen zijn, terwijl dat er dus feitelijk meer zijn, zijn onjuist. Evenals als de koppeling die wordt gemaakt met de nieuwe donorwet “Niet meer organen beschikbaar, ondanks nieuwe donorwet.” De journalist van de Gelderlander lijkt dit te staven door de zin “Niet meer organen beschikbaar, ondanks nieuwe donorwet”.
Echter de vernieuwde donorwet is in 2018 is aangenomen, in 2020 werd de wet actief en groepsgewijs zijn alle Nederlander (meermaals) aangeschreven. Met als gevolg dat iedere Nederlander pas medio 2021 een keuze vastgelegd in het donorregister. Bij elk van deze stappen zijn er veelal positieve effecten waar te nemen. Een conclusie over het effect van de nieuwe donorwet op basis het verschil tussen de eerste 9 maanden van 2021 t.o.v. 2022 is daarmee geen juiste vergelijking. Je kunt daaruit dus nooit concluderen dat de wet niet effectief is. Je zou dus terug moeten gaan naar het gemiddelde van de jaren 2015-2018 (om risico van enkele uitschieter te voorkomen) en de huidige getallen daarmee vergelijken. Over die periode waren er gemiddeld 254 postmortale donoren per jaar wat resulteerde in 734 postmortale transplantaties per jaar.
Is dit alles onwetendheid van de journalist en de krant
Nee. Op de dag van de publicatie heeft ondergetekende – via een andere AD journalist – het 06-nummer van de auteur ontvangen. Na meerdere app berichten zag hij ook in dat het verhaal niet klopte en gaf aan een vervolgartikel te overwegen. Sindsdien bleef het stil. Omdat e-mailadressen van de hoofdredacteuren niet openbaar zijn die via Twitter allen meermaals geïnformeerd. Tot op heden heeft dat niet geleid tot enige actie.
Waarom is een rectificatie belangrijk?
Wanneer artikelen feitelijk onjuist zijn en dit ook wordt onderschreven door de betreffende journalist op basis van nieuwe informatie behoor je dat recht te zetten. Echter, veel belangrijker is dat een zorgvuldige orgaandonatiepraktijk alleen maar kan bestaan op basis van vertrouwen. Door alle aannames en onjuiste beweringen zo ook dat de nieuwe wet niet werkt doet dat geen goed en is zelfs schadelijk. Voor de mensen die nu en in de toekomst wachten op een nieuw orgaan.
Ruim 10 jaar heeft ons burgerinitiatief op geheel vrijwillige zich ingezet voor een betere donorwet. De wet doet wat ze zou moeten doen. Alle Nederlanders hebben zelf een keuze gemaakt en deze vastgelegd in het donorregister. Dat was vroeger nog niet eens de helft. Hierdoor worden nabestaanden minder belast met het maken van een keuze op het moment dat een dierbare overlijdt. En omdat nu ieders keuze bekend is, is niet meer dan logisch dat er op termijn geen donoren onnodig verloren gaan en er dus meer organen beschikbaar komen.
Hoe gaat het na de eerste 10 maanden van 2022?
Nog beter dan daarvoor. Afgelopen maand was zelfs de beste ooit er waren 32 postmortale donoren. Wat resulteerde in 83 levensreddende transplantaties. Met nog 2 maanden te gaan zijn er nu 683 postmortale orgaan transplantaties geweest. Of dit volgende maanden ook zo positief blijft weten we niet en of dit goede resultaat toe te is aan de nieuwe donorwet is nog niet te zeggen, maar wij durven wel te stellen dat de donorwet hierin een belangrijke rol speelt. En we voor het eerst meer dan dan 800 mensen op deze wijze in Nederland kunnen helpen.
Wij hopen dat alle kranten het bericht rectificeren dan wel of uitgebreider artikel te maken wat het geheel wel recht doet.
Nemen burgerinitiatief 2 Miljoen Handtekeningen
Menno Loos
Voorzitter
Note: alle cijfers zijn te vinden bij Eurotransplant en de Eurotransplant Statistics Library.