De Eerste Kamer hoort op 23 mei en 6 juni diverse deskundigen over de nieuwe #donorwet (Actieve DonorRegistratie –ADR). De bestaande, inmiddels 20 jaar oude donorwet had tot doel mensen een keuze te laten maken en zodoende te zorgen voor meer donoren, om meer mensen te kunnen helpen met een levensreddend orgaan. Helaas laat de praktijk zien dat deze oude wet het verschil niet heeft kunnen maken en er onvoldoende vorderingen zijn gemaakt wanneer het gaat om de vrijblijvende en vrijwillige donorregistratie.
Wij, het burgerinitiatief 2MH, zijn dan ook voorstander van een nieuwe donorwet. Toch horen wij nog steeds argumenten tegen deze nieuwe donorwet, die naar onze mening niet altijd valide zijn. Daarnaast worden zaken aangedragen, die juist in de huidige wet al helemaal niet goed geregeld zijn, maar in discussies staat men daar onvoldoende bij stil. Wij willen namens alle mensen op de wachtlijst dan ook een dringend beroep doen op de Senatoren in de Eerste Kamer en de media om al die tegenargumenten ook te toetsen t.o.v. het huidige systeem en de praktijk.
Een paar voorbeelden:
Staat het recht op zelfbeschikking op het spel met ADR?
88% van de Nederlanders wil graag een levensreddend orgaan ontvangen als dat nodig zou zijn. Onder de huidige wet kiest slechts 40% zelf en maar 24% registreert een ja, terwijl 61% wel bereid zou zijn organen af te staan. Hier gaat iets mis….
Daar komt nog eens bij dat er in alle campagnes nauwelijks aandacht wordt besteed aan de consequenties van niet kiezen. De familie moet alsnog beslissen.
Kortom de vraag is dus: doet het huidige systeem recht aan zelfbeschikking?
Nee. In 60% van de gevallen beschikt de familie over het lichaam van een dierbare, een beslissing die op een zeer emotioneel moment genomen moet worden en zonder uitdrukkelijke toestemming van het individu zelf. Dat dit niet altijd een afgewogen beslissing is, laat zich raden. Naar onze mening wordt met ADR juist gestimuleerd dat elke Nederlander zelf een keuze maakt of deze bewust met een registratie overlaat aan de familie. De overheid is helder over de gevolgen en heeft meer ruimte voor goede, begrijpelijke voorlichting.
Klopt het dat ADR niet bewezen effectief is?
Nee, diverse rapporten en onderzoeken – zoals ook het rapport ‘Het orgaandonorregistratiesysteem in Europese landen’ – tonen aan dat ADR met zeer grote waarschijnlijkheid wel effectief is. Die enkele tegenstander die eerst een 100% onomstotelijk bewijs wil hebben alvorens overstag te gaan, kan de bewijzen enkel verzamelen door ADR een kans te geven en daarmee ruimte en tijd te geven aan onderzoek. Het geven van keiharde garanties vooraf – dat een nieuwe wet effectiever is – wordt bij andere wetswijzigingen ook niet geëist. Wat we wel zeker weten is dat op dit moment het huidige systeem niet effectief is geweest. Ondanks alle inspanningen en 6 jaar Masterplan Orgaandonatie.
Met goede voorlichting kom je toch ook een heel eind?
Nee, afgelopen decennia hebben aangetoond dat met campagnes, brieven en experimenten op gemeentehuizen en bij huisartsen geen noemenswaardige resultaten worden behaald. Hoewel dit deel uit het Masterplan Orgaandonatie voortvarend is opgepakt, heeft dat wel bijdragen aan het feit dat meer mensen bekend zijn met orgaandonatie en zich bewust zijn van het belang hiervan, maar helaas heeft het (verhoudingsgewijs) niet tot meer registraties geleid.
Informatie en communicatie zal echter een wezenlijk en zeer belangrijk onderdeel zijn van de nieuwe wet. Omdat iedereen donor wordt wanneer hij/zij zich niet afmeldt, is het des te belangrijker dat iedere Nederlander een weloverwogen keuze kan maken op basis van eerlijke en open communicatie – uitleg over hoe de nieuwe wet precies werkt en welke procedures en protocollen in het ziekenhuis gelden op het moment dat de donatievraag wordt gesteld. Maar ook de waarheid rondom de spookverhalen die nog altijd de ronde doen rondom bijvoorbeeld hersendood – wat is dat precies en wat is het verschil met coma.
Hoe valt ADR te rijmen met de bescherming van het leven dat zo belangrijk is bij bepaalde geloofsovertuigingen?
Binnen vrijwel alle geloofsovertuigingen wordt bescherming van leven vaak als tegenargument van ADR opgeworpen, anderzijds speelt binnen deze zelfde geloven naastenliefde ook een heel prominente rol. Bovendien zijn er bij orgaandonatie meerdere levens in het spel, die van de donor en die van de ontvanger(s). Terwijl het leven van de donor, getoetst door medici, eindigt, kan het leven van vaak meerdere ontvangers gered worden. Daarom wordt door mensen met dezelfde geloofsovertuigingen dan ook juist een dringend beroep gedaan op donatie en ADR als blijk van naastenliefde (zoals blijkt uit diverse opinies in het Nederlands Dagblad)
De interpretatie van het geloof en de daarbij behorende argumenten voor en tegen gelden nu ook al bij de huidige wet. Het grote verschil is dat ADR mensen aanspoort om na te denken over orgaandonatie en de discussie hierover aan te gaan binnen de verschillende geloofsovertuigingen en op basis van je eigen overtuiging zelf een keuze te maken.
Zijn er niet gewoon te weinig donoren ?
Sommige mensen zeggen dat we te weinig donoren hebben omdat Nederland erg verkeersveilig is in combinatie met onze geweldige gezondheidszorg. Daarom zou ADR geen zin hebben. Dit is echter niet waar zo bleek uit een recente publicatie in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. Ten eerste is er in Nederland wel degelijk een aanzienlijk potentieel. Echter slechts iets meer dan een kwart komt tot donatie door een inefficiënt registratie systeem. Ten tweede, juist bij het argument weinig potentieel zou het consequent zijn om te pleiten voor een zo efficiënt mogelijk systeem zoals ADR.
Op onze website vind je meer argumenten die wij in de afgelopen 9 jaar hebben verzameld. Vind je niet wat je zoekt of heb je een vraag stuur ons een mail.