2MHclub – Menno Loos
Beleid zonder doelstelling is zelden effectief
Zondag 18 maart werd door niernieuws een redactioneel artikel met de kop “Nieuwe doelstelling van 2MH club is schijnoplossing” geplaatst. De titel van dit stuk veronderstelt dat de doelen die 2MH stelt niet de uitkomst bieden voor het probleem, alhoewel het artikel zelf de titel nuanceert en de noodzaak van het formuleren van doelstellingen zelfs benadrukt.
In 2008 hebben alle gezondheidsfondsen en politieke partijen uitgesproken, dat het donorprobleem onacceptabel groot bleef en dat het masterplan orgaandonatie voortvarend uitgevoerd diende te worden. Dit is gebeurd met veel aandacht, ondersteund door miljoenen overheidsgeld. De belangrijkste cijfers tonen echter geen enkele verbetering voor de patiënt. Uitblijven van resultaat zou moeten zorgen voor hernieuwde en vereende aandacht voor het probleem. Helaas is hiervan, behoudens aandacht van een enkele oppositiepartij na, geen sprake, ondanks flinke stijging van de wachtlijsten op dit moment.
Wellicht heeft een aantal positieve persberichten over incidentele successen bijgedragen aan het ontbreken van aandacht. Enkele voorbeelden hiervan zijn:
1. Campagne voor orgaandonatie breekt wereldrecord 17-10-2011
2. Recenter het persbericht dat het aantal orgaan- en weefseltransplantaties stijgt 31-01-2012.
Beide berichten zijn feitelijke juist , maar betreffen slechts een druppel op de gloeiende plaat. Wat betreft het eerste voorbeeld kunnen we aanhalen dat 1200 registraties in 8 uur tijd veelbelovend klinkt, maar in het niet valt als men zich realiseert dat de doelgroep van de desbetreffende campagne 7.5 miljoen niet geregistreerden was! Het aantal orgaantransplantaties, vermeld in het tweede voorbeeld, steeg in 2011 t.o.v. 2010 maar is nog aanzienlijk lager dan 2007, het jaar voorafgaand aan het masterplan van 2008. De perceptie blijft echter door dit soort berichtgeving, dat succes behaald werden.
Het ontneemt echter ons allen, het publiek, de pers en zeker de politiek, het zicht op de grootte en hardnekkigheid van het probleem. Dit wordt dan nog versterkt doordat met name de Nederlandse Transplantatie Stichting cijfers van de afgelopen jaren begraaft in stoffige jaarverslagen in plaats van heldere, inzichtelijke grafieken*.
Het artikel zelf suggereert dat, indien de door ons geformuleerde doelstellingen nagestreefd worden, professionals mogelijk eerder patiënten weigeren dan dat zij zullen vragen om meer budget en/of maatschappelijke aandacht. Dit lijkt ons afbreuk doen aan de professionaliteit van deze mensen, die immers als geen ander geconfronteerd worden met de huidige problematiek van de wachtlijsten. Maar zelfs als dit incidenteel wel voorkomt, dan nog valt dit te prefereren boven het ontbreken van ambitie en doelstellingen. De door ons genoemde getallen zijn bedoeld als ijkpunt en niet als absoluut aantal. In 2008 werd met goede intenties miljoenen besteed zonder concrete en toetsbare doelen te stellen. Laten we niet weer dezelfde fout maken. Wij hopen op een discussie over heldere en haalbare doelstellingen die uiteraard zorgvuldig moeten worden opgesteld. Wij hebben met de stelling “116 moet levens reden” de eerste aanzet gedaan en roepen alle betrokkenen op gezamenlijk met een beter voorstel te komen!
Menno Loos
Voorzitter 2MHclub
Dit artikel is geschreven binnen de doesltellingen discussie en oproep aan de Tweede Kamer. Hierin vragen we om heldere doelstelling. U bent allen van harte uitgenodigd om ook inhoudelijk te reageren.
* op 10 April 2012 heeft de NTS vernieuwd website en de eerste grafieken geplaatst.