TEKST Betoog 2MH in de Tweede Kamer tijdens de Rondetafel gesprekken op 31mei. Uitgesproken door Menno Loos.
Laat ik beginnen te zeggen dat ik verheugd ben dat de Kamer vandaag op deze wijze stil wil staan bij het delicate onderwerp orgaandonatie. Ik denk dat iedereen wel iemand in zijn omgeving kent voor wie het er om spant: haal ik het eind van de wachtlijst, of niet?
Mijn naam is Menno Loos. Ik ben voorzitter van de 2mh. Dat is een burgerplatform dat pleit voor invoer van actieve donorregistratie (ADR). In december 2010 dienden wij daartoe een petitie in.
MASTERPLAN
In 2008 werd het Masterplan Orgaandonatie gepresenteerd. Op grond van enkele doelstellingen in dat plan is tot op de dag van vandaag voortvarend geprobeerd het donortekort aan te pakken. Niet alle adviezen uit het Masterplan werden destijds overgenomen. Na vier jaar blijkt dat er nog geen enkel significant resultaat is geboekt in de strijd tegen het orgaantekort en de lage registratiegraad.
Wij hebben nu, terugkijkend, vooral veel VRAGEN:
* Wat hadden wij mogen verwachten van het Masterplan?
* Wat hadden we mogen verwachten van de campagne NL zegt Ja?
* Wat hadden we mogen verwachten van de ziekenhuis initiatieven?
In het Masterplan werd teruggekeken. De cijfers van 2007 werden als ijkpunt genomen:
| PM Transplantaties | Wachtenden | Geregistreerden | |
| 2007 | 729 | 1284 | 5.179.141 |
| 2011 | 670 met een groei aan patiënten | 1.311 | 5. 633.123 |
Al met al dus nog steeds +/-40% geregistreerden.
Het kabinet heeft destijds een voorzichtig standpunt geformuleerd over het gemiddelde van 2005 t/m 2007 (te weten 635 PM transplantaties), en de andere prestatie-indicatoren achterwege gelaten.
INTERNATIONAAL VERGELIJK
In vergelijkbare Europese landen heeft Nederland het minste aantal postmortale donoren per miljoen inwoners (13,3). Er is sprake van een uitzonderlijk hoog weigeringspercentage (70%) door nabestaanden. In andere landen met een toestemmingssysteem ligt dat percentage tussen de 40 en 50%.
Bij landen die een opting-out systeem hanteren, ligt het weigeringspercentage: tussen de 15 – 30%.
OPROEP
2MH doet opnieuw een oproep aan de Tweede Kamer en politieke partijen om alsnog een Actief Donor Registratiesysteem (ADR) in te voeren. Want:
* De wachttijden blijven onverantwoord lang: teveel patiënten overlijden op de wachtlijst
* De ontwikkeling van het aantal gerealiseerde transplantaties is ronduit teleurstellend
* De registraties in het donorregister nemen nauwelijks toe
* Nabestaanden zeggen onnodig vaak nee, door onbekendheid met de wens van de overledene
* Het ADR is een hoognodige steun in de rug bij het stellen van de moeilijke donatievraag
* Wetswijziging naar het ADR vormt het fundament waarop de huidige maatregelen veel beter kunnen gedijen
* Door het maken van een bewuste keuze te stimuleren, doet het ADR meer recht aan zelfbeschikking.
TOT SLOT, EN TER HERINNERING:
Vele medici hebben deze laatste jaren keihard gewerkt om de processen in ziekenhuizen te optimaliseren. Hun werk is nooit voor niets, al zal het ook hun frustreren dat het resultaat van hun inspanningen niet terug te zien is in de grafieken.
Wij herinneren u graag aan een bij onze petitie ingediende stelling. Deze werd ondertekend door 63 betrokken medici. De oplossing voor het donortekort kan niet alleen bij de ziekenhuizen liggen. ADR schept de voorwaarde voor een beter overall resultaat.
KORTOM: HET WORDT HOOG TIJD OM DE REGISTRATIES OMHOOG TE KRIJGEN. HET GESPREK AAN DE KEUKENTAFEL IS NU CRUCIAAL, WAARNA MEN ACTIEF VASTLEGT OF MEN WEL OF GEEN DONOR IS, OF BEWUST BESLIST DAT MEN NIET WIL BESLISSINEN EN DIT MET MANDAAT OVERLAAT AAN DE NABESTAANDE.