De tegenstanders van het Actief DonorRegistratie-systeem vinden dat dit systeem de zelfbeschikking aantast, dat het leidt tot een overheid die eigenaar wordt van je lichaam (staats lijken) en een enkeling maakt zelfs de vergelijking met slavernij. Sommigen zien ADR als bedreiging van het mooie aspect van orgaan donatie, namelijk donatie als gift voor de medemens. ADR zou dit aspect te kort doen, door instemming als automatische stap te laten volgen, waarmee het bijzondere karakter verloren gaat.
Hoe zit het en hoe is het in het huidige systeem ?
Bij het huidige systeem moeten de nabestaanden veelal plotseling op een onmogelijk moment beslissen als de potentiële donor zelf niets heeft geregistreerd. Dit is het geval bij 58% van de Nederlanders. Dit houdt in dat in 58% van de potentiële donoren, iemand anders dan de potentiële donor moet beslissen. Dat is toch geen zelfbeschikking te noemen?! Het ADR-systeem stimuleert juist de zelfbeschikking en biedt de mogelijkheid om na goede voorlichting “actief” stilzwijgend toestemming tot orgaandonatie te geven.
De gift door jezelf als donor te registeren en zo mogelijke meerdere mensen een tweede kans te geven, wordt onder ADR gestimuleerd. Het is namelijk de keuze die de gift bepaalt en toch niet de registratie in het donorregister? In het huidige systeem lijkt het bijna of de registratie zelf al een bijzondere daad is.
Tot slot merken wij graag op dat met een ADR de staat niet opeens de eigenaar wordt van je lichaam. Tegenstanders van het ADR die zinsnede gebruiken ‘dat de staat bezit neemt van je lichaam’ of iets dergelijks, zijn inhoudelijk onjuist aangezien er in de donorketen niets verandert t.o.v. het huidig systeem. Dergelijke terminologie probeert op een goedkope manier bij de bevolking angst in te boezemen wetende dat de meeste mensen de subtiliteiten van de donorketen niet in detail kennen. Hoe verloopt het traject bij een potentiële donor (ongeacht het type registratiesysteem gelijk)? Mocht iemand in een ziekenhuis overlijden, als potentiële donor geregistreerd staan en aan alle zorgvuldigheidseisen is voldaan, pas dan zal de behandelende arts iemand aanmelden bij Eurotransplant net als nu ook het geval is. Zij bepalen waar de potentieel te doneren organen naar toe gaan. Een gespecialiseerd medisch uitname-team komt de operatie doen. En in een ander ziekenhuis wacht iemand na jaren en heel veel testen op een nieuw levensreddend orgaan. Het moge duidelijk zijn, de overheid of ambtenaren die lichamen in beslag neemt voor donatie komen in dit geheel niet in beeld.
Door alleen maar kritiek te hebben op ADR en tevreden te zijn over het huidige systeem blijft orgaandonatie zoals het is, namelijk problematisch. Daarbij doet het naar ons idee geen recht aan zelfbeschikking, solidariteit of het idee van een gift. (NRC opinie 30 sep 14)
zie ook: Campagnes orgaandonatie kostten 20 miljoen, maar leverden niets méér op
